Suy niệm tĩnh tâm các tu sĩ - Bài 4

Xem Mục lục nội dung

**********

Bài 4
HÀNG NGŨ TRỌN LÀNH

Chú thích của tác giả. Trong tiếng Latinh religiosus là một tính từ có gốc từ religio. Trong thần học, religio  ám chỉ nhân đức thờ phượng (tiếng Việt dịch là “tín ngưỡng, tôn giáo” thì không sát nghĩa). Vì thế religiosi ám chỉ những người dâng trót cuộc đời để thờ phượng Thiên Chúa (tiếng Việt dịch là “tu sĩ” thì không sát nghĩa; có lẽ nên dịch là “đạo sĩ”, “phụng sĩ” thì đúng hơn). Perfectio có thể dịch là “trọn lành, hoàn hảo, hoàn thiện”.

I

Đời sống tu trì ám chỉ một hàng ngũ trọn lành.

Chúng ta biết rằng khi một điều gì chung cho nhiều vật thì nó được gán theo phép hoán xưng (per antonomasiam) cho vật nào đã thực hiện điều ấy cách trổi vượt nhất. Vì vậy, dũng cảm được xem là một nhân đức giúp giữ vững tâm trí trước những cảnh huống khó khăn nhất; tiết độ cũng được xem là một nhân đức giúp tiết chế những khoái lạc hăng say nhất. Nhân đức thờ phượng (religio) là một nhân đức qua đó chúng ta cống hiến điều gì đó để phụng sự và thờ phượng Thiên Chúa. Vì vậy, các tu sĩ (religiosi) được gán, theo phép hoán xưng, cho những người hoàn toàn hiến mình cho việc phụng sự Thiên Chúa, ra như dâng tró mình làm của lễ toàn thiêu lên Người. Do đó, thánh Grêgôriô đã nói: “Có một số người không giữ điều gì cho riêng mình, nhưng hiến dâng cho Thiên Chúa toàn năng miệng lưỡi, giác quan, mạng sống và mọi tài sản mà họ sở hữu”.

Sự hoàn thiện nơi con người hệ tại ở việc hoàn toàn kết hiệp với Thiên Chúa và theo nghĩa này, đời sống tu trì ám chỉ một tình trạng hoàn thiện. Việc hiến dâng điều gì đó để thờ phượng Thiên Chúa là điều cần thiết để nhận lãnh ơn cứu độ, nhưng hiến dâng toàn thể bản thân và tài sản của mình để thờ phượng Thiên Chúa là điều hoàn thiện.

Chúng ta phải nhớ rằng, nhân đức thờ phượng không chỉ bao gồm việc dâng hy lễ và những thứ tương tự khác, mà còn phải bao gồm các  hành vi của tất cả mọi nhân đức khác; khi chúng nhằm đến việc phụng sự Thiên Chúa thì trở thành hành vi thờ phượng. Do đó, nếu một người hiến dâng cả cuộc đời mình cho việc phụng sự Thiên Chúa thì cả đời người đó sẽ trở nên một công cuộc thờ phượng; vì thế, những ai sống cuộc đời thờ phượng thì được gọi là “tu sĩ” (hay phượng sĩ) thuộc về hàng ngũ trọn lành

Mặc dù đời tu là một hàng ngũ trọn lành, nhưng nó cũng là nơi thích hợp để thống hối. Thực vậy, đời sống tu trì được thiết lập chủ yếu để giúp chúng ta có thể đạt đến sự hoàn thiện bằng một số công việc, nhờ đó những trở ngại dẫn đến đức ái trọn hảo bị loại trừ, và bằng cách ấy, cơ hội phạm tội sẽ bớt đi nhiều, nhất là những  tội lỗi hoàn toàn phá hủy đức ái. Do đó, bởi vì sự thống hối giúp loại trừ đi những căn nguyên của tội lỗi, nên đời sống tu trì là nơi thích hợp nhất để thực hành thông hối.

II

Tuy nhiên, không đòi hỏi rằng người tu sĩ phải thực sự hoàn thiện. Bởi lẽ, đời tu biểu thị một nếp sống nơi mà người ta được huấn luyện, nơi mà người ta thực tập nhằm đạt đến sự hoàn thiện. Do đó, người đi tu không khấn hứa rằng mình hoàn thiện, nhưng là muốn trở nên hoàn thiện; cũng giống như người học trò đến trường không tuyên hứa rằng mình thông thái, nhưng là muốn học hành để trở nên thông thái. Bởi vậy, một tu sĩ sẽ không vi phạm lời tuyên khấn của mình nếu mình không hoàn thiện, nhưng chỉ khi nào người ấy coi thường việc hướng tới sự hoàn thiện.

(Summa Theol. II-II, q.186, a. 1 và 2).