BÀI GIẢNG LỄ BỔN MẠNG TRUNG TÂM HỌC VẤN ĐAMINH CỦA CHA RODEL E. ALIGAN
KHOA TRƯỞNG PHÂN KHOA THẦN HỌC ĐẠI HỌC UNIVERSITY ST. THOMAS – MALINA PHILIPPINE
NGÀY 26 – 01 – 2013
————
“SỰ KHÔN NGOAN CỦA THẬP GIÁ”
Có những xu hướng lớn đang ảnh hưởng đến đại lục châu Á trong thế kỷ XXI. Đại hội lần thứ 10 của FABC (Liên hiệp các Hội đồng giám mục Á châu) đã kể ra 14 xu hướng: toàn cầu hóa, văn hóa, nghèo đói, di dân, thổ dân, tự do tôn giáo, đe dọa sự sống, truyền thông xã hội, môi trường, phụ nữ, giới trẻ. Những xu hướng này định hình sứ vụ loan báo Tin mừng của Giáo Hội tại Á châu.
Thật đáng lưu ý lời phát biểu của của đức cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, chủ tịch Hội đồng giám mục Việt Nam. Ngài nói: “Chúng ta phải tăng gia nỗ lực để đối thoại với người nghèo cũng như với các tôn giáo và các nền văn hóa Á châu, cách riêng khi đối phó với các lực lượng toàn-cầu-hóa và thế-tục-hóa đang đe dọa các giá trị cổ truyền của dân tộc. Đây là cơ hội thuận tiện để chúng ta tái khám phá ý nghĩa của đức tin. Chúng ta cần phải trở về với Đức Kitô, thay đổi não trạng, và cố gắng đi tìm sự khôn ngoan của thập giá”.
Tôi nhớ lại thánh Tôma đã bàn đến sự khôn ngoan của Thập giá trong tác phẩm “De rationibus Fidei” (Những lý lẽ của đức tin). Khôn ngoan của Thập giá là gì, theo thánh Tôma?
Dựa trên câu Kinh thánh “sự điên dại của Thiên Chúa thì khôn hơn sự khôn ngoan của loài người”, thánh Tôma giải thích rằng:
“Chúa Kitô đã chọn làm song thân cho mình những người khó nghèo nhưng lại trọn hảo về nhân đức, để đừng ai vênh váo về dòng dõi quý tộc hoặc tài sản của cha mẹ. Người đã sống cuộc đời khó nghèo để dạy chúng ta biết khinh chê của cải. Người sống một đời bình thường, không địa vị chức quyền để cảnh giác chúng ta khỏi ham mê danh dự cách vô độ. Người chịu đựng những mệt nhọc, đói khát, đòn vọt, để cho những kẻ ham mê sung sướng và khoái lạc thể xác không ngại ngùng tập luyện nhân đức bởi thấy nó cam go”.
Chúa Kitô cũng muốn cho các môn đệ của mình phải như vậy. Người muốn cho họ phải là những kẻ phục vụ ơn cứu độ nhân loại. Đó là lý do vì sao Người không chọn những kẻ tài giỏi quyền quý, nhưng chọn các ngư phủ là những con người vô học và tầm thường. Khi sai họ ra đi làm việc để cứu rỗi thế giới, Người căn dặn họ hãy giữ nếp sống nghèo khó, chấp nhận ngược đãi và kể cả chịu chết vì sự thật, đừng để cho lời giảng xem ra chỉ nhắm tới một lợi lộc trần gian. Vì thế, việc cứu độ nhân loại phải được quy về cho Thiên Chúa, chứ không phải cho sự khôn ngoan hay quyền năng của loài người.
Tất cả những điều này thật là cần thiết ngõ hầu chúng ta học biết đừng vênh vang dựa vào sức riêng, nhưng hãy dựa vào Thiên Chúa, bởi vì đức công bằng trọn hảo đòi hỏi chúng ta phải hoàn toàn phục tùng Thiên Chúa.
Theo thánh Tôma, chúng ta chỉ có thể sống hòa thuận trong thế giới này nếu tất cả chúng ta yêu mến Chúa cách say đắm. Làm thế nào mà cả tỉ ngôi sao cho thể sống hòa thuận với nhau, đang khi đa số con người hầu như không thể đi chung với nhau một phút mà không nghĩ đến việc gây gỗ với một ai đó mà họ đã quen biết? Lý do là bởi vì những thụ tạo kia đều quy hướng về Thiên Chúa.
Nhiệm vụ loan báo Tin mừng bắt đầu với việc kiến tạo một xã hội loài người dẫn đến Vương quốc Thiên Chúa trên đời này. Việc xây dựng một xã hội như thế là nhiệm vụ của đức bác ái chứ không phải của đức công bình. Trong thông điệp “Deus caritas est”, Đức thánh cha Bênêđictô XVI chủ trương rằng công bằng là mối bận tâm của nhà nước và các cơ quan chính trị, chứ không phải là của Giáo hội. Mối quan tâm của Giáo hội là bác ái. Đức bác ái có nghĩa là yêu mến Thiên Chúa và yêu mến tha nhân do lòng yêu mến Chúa; nhưng công bình là cái bối cảnh của bác ái.
Theo Đức thánh cha, công bằng mà thiếu bác ái là tàn nhẫn; bác ái mà không có công bằng thì không phải là yêu thương. Gandhi có nói rằng nếu chúng ta chỉ đối xử công bình theo kiểu “mắt đền mắt, răng đền răng”, thì nhiều người trên thế giới sẽ trở thành đui mù và răng rụng.
Những xu hướng thời đại chỉ có thể đương đầu không phải do những nỗ lực phi thường của chúng ta, nhưng là nhờ những cố gắng siêu nhiên khi hợp tác với ơn thánh Chúa.
Trong Thánh lễ này, chúng ta xin thánh Tôma tiếp tục chia sẻ với chúng ta về sự Khôn ngoan của Thập giá.